ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଥରେ ନିଜର ଶିଷ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟକୁ ବୁଲିବା ପାଇଁ ବାହାରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଏକ ରାଜ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ସେଠାକାର ଲୋକମାନେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ଦେଖି କହିଲେ କି ଏହି ରାଜ୍ୟର ରାଣୀ ବହୁତ ନିର୍ଦ୍ଦୟୀ ଅଟନ୍ତି ଓ ତାଙ୍କୁ ଲୋକମାନଙ୍କର ଅପମାନ କରିବାକୁ ଭଲ ଲାଗେ । ଯିଏ ବି ଏହି ରାଜ୍ୟକୁ ଆସନ୍ତି ରାଣୀ ତାଙ୍କର ସେବକ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସେମାନଙ୍କର ଅପମାନ କରାଇଥାନ୍ତି । ଯାହା ଦ୍ଵାରା ସେ ଅପମାନିତ ହୋଇ ରାଜ୍ୟରୁ ବାହାରି ଯିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଯିବେ ।
କରାଗଲା ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ବି ଅପମାନ
ରାଣୀଙ୍କୁ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କର ସୂଚନା ମିଳିଲା । ଏହା ପରେ ରାଣୀ ସେମାନଙ୍କର ଅପମାନ କରିବା ପାଇଁ ନିଜର ସେବକ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ । ଏହା ପରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ସେବକମାନେ ବି ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ଖରାପ କଥା କହିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ବହୁତ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୋକମାନଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଅପମାନ କରିବା ପରେ ସେବକମାନେ ସେଠୁ ଚାଲିଗଲେ ।
ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଅପମାନ ଦେଖି ଶିଷ୍ୟମାନେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ କହିଲେ କି ‘ଆମେ ଏହି ଜାଗାରେ ଆଉ ଗୋଟିଏ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ବି ରହିବୁ ନାହିଁ ‘। ନିଜ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କର କଥା ଶୁଣି ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ କହିଲେ କି, ଜୀବନରେ ଏହା ଜରୁରୀ ନୁହେଁ କି ସବୁ ଜାଗାରେ ଆମର ଆଦର ହେବ । ଯଦି କୌଣସି ଜାଗାରେ ଆପଣଙ୍କର ଅପମାନ ହେଉଛି ତେବେ ଆପଣ ସେହି ଜାଗାରେ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପିତ କରିବା ପରେ ହିଁ ସେଠୁ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ନିଜର ଅପମାନ ହେବା ପରେ ବି ନିଜର ଧୈର୍ଯ୍ୟ ରଖନ୍ତୁ ।
ଏହା ଶୁଣି ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କର କ୍ରୋଧ ଶାନ୍ତ ହୋଇଗଲା । ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ରାଣୀଙ୍କ ରାଜ୍ୟରୁ ଗଲେ ନାହିଁ ଏବଂ ସେହି ଜାଗାରେ ବହୁ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଲେ । ରାଣୀଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ଏହା ଜଣା ପଡିଲା କି ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଅପମାନ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବି ସେ ସେହି ଜାଗାରୁ ଯାଇ ନାହାନ୍ତି ତେବେ ରାଣୀଙ୍କୁ ନିଜର ପରଜୟର ଅନୁଭବ ହେଲା ।
କାହାଣୀରୁ ମିଳିଲା ଶିକ୍ଷା
ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଏହି କାହାଣୀରୁ ଆମକୁ ଏହି ଶିକ୍ଷା ମିଳିଲା କି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ନିଜ ଜୀବନରେ ସବୁ ସ୍ଥିତିରେ ନିଜର ଧୈର୍ଯ୍ୟ ରଖିବାକୁ ପଡିବ । ଯଦି କେହି ଆପଣଙ୍କୁ କିଛି ଅପଶବ୍ଦ କହୁଛି ତେବେ ଆପଣ ତାହାର କଥାକୁ ମନରେ ଲଗାନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଜୀବନରେ କେବଳ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ହିଁ ସଫଳ ହୋଇଥାଏ ଯିଏ ଅପଶବ୍ଦ ଶୁଣିବା ପରେ ବି ନିଜର ସଂଯମ ବନାଇ ରଖିଥାଏ ଏବଂ କର୍ମ କରିବାରେ ବିଶ୍ଵାସ ରଖିଥାଏ ।