ଟ୍ରେନଯାତ୍ରୀଙ୍କ ଯାତ୍ରାକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ରେଳବିଭାଗ ଜାରି କରିଛି ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସ୍କିମ୍ । ଅନେକ ସମୟରେ ଟ୍ରେନରେ ରିଜର୍ଭେସନ ହେଉ ନଥିବାରୁ ହଟହଟା ହୋଇଥାନ୍ତି ଯାତ୍ରୀ । ହେଲେ ଏଭଳି ସମସ୍ଯାରୁ ବର୍ତ୍ତିବା ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମ୍ କରିଛି IRCTC । ବିଶେଷ କରି ପାର୍ବଣ ଋତୁରେ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢିବା ସହ ରିଜର୍ଭେସନ ମିଳିବ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ତେଣୁ ଯାତ୍ରୀ ଦ୍ଵନ୍ଦରେ ରହି ଟିକେଟ ବାତିଲ କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଯାତ୍ରା ଦିନକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହୁଅନ୍ତି ।
ଏହି ସ୍କିମରୁ ଟ୍ରେନଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ କିପରି ମିଳିବ ସାହାଯ୍ୟ ?
ଆଜିକାଲି ଅନଲାଇନ ଟିକେଟ ବୁକିଂ ହେଉଛି । ତେଣୁ ରିକେଟ କନଫର୍ମ ନହେଲେ ଏହାକୁ ରବ୍ଦ କରିବାକୁ ପଡେ । ଫଳରେ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଜମା ଟଙ୍କାର କିଛି ଅଂଶ କାଟି ଫେରାଇ ଦିଆଯାଏ । ଏପରି ସ୍ଥିତି ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ଟ୍ରେନଯାତ୍ରା ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ପଡେ । ଅନଲାଇନ ଟିକେଟ ବୁକିଂ କରିଥିଲେ ଆପଣ ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ । ଏହାଦ୍ବାରା ଟିକେଟ କିଣିବାକୁ ଏକରୁ ଅଧିକ ଟ୍ରେନର ଚୟନ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳେ ।
ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମ ନେଇଥିଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ନିଜ ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଏକାଧିକ ଟ୍ରେନର ଲିଷ୍ଟ ମିଳିଯିବ । ଆପଣ ଯେକୌଣସି ଟ୍ରେନରୁ ଟିକେଟ କନଫର୍ମ କରାଇ ପାରିବେ । ଏହି ସ୍କିମରେ ରିଜର୍ଭେସନ ମିଳିବାର ଯଥେଷ୍ଟ ସୁଯୋଗ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବେ କି, ଯଦି ଆପଣ ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମ୍ କିକ କରିବା ପରେ କୌଣସି ଟ୍ରେନ ଲିଷ୍ଟ ଆସୁନାହିଁ ଏହାର ଅର୍ଥ ସେହି ରୁଟ୍ ଯିବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଟ୍ରେନ ନାହିଁ ।
ଯଦି ବିକଳ୍ପ ଟ୍ରେନ ଥାଏ ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ଥରକରେ ସାତୋଟି ଟ୍ରେନର ଲିଷ୍ଟ ମିଳିଯିବ । ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମରେ କ୍ଲିକ କରିବା ପରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଲଗାତାର ୭୨ ଘଣ୍ଟା ଯାଏଁ PNR (Passenger Name Record) କି ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଯେଉଁଥିରେ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ରିଜର୍ଭେସନ କନଫର୍ମ ହୋଇଥିବା ଟ୍ରେନର ନାମ ଓ ସମୟ ସବୁକିଛି ଆସିଯିବ ।
ତେଣୁ ସବୁବେଳେ ୱେଟିଙ୍ଗ ଟିକେଟ ସହ ବିକଳ୍ପ ଟ୍ରେନ ଚୟନ କରିବାକୁ ଭୁଲନ୍ତୁ ନାହିଁ । ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମରେ ଟିକେଟ କନଫର୍ମ ହୋଇଯିବା ପରେ ଯଦି କୌଣସି କାରଣରୁ ଆପଣଙ୍କୁ ଯାତ୍ରା ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ପଡେ ତେବେ ଆପଣ ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ବାତିଲ କରିପାରିବେ । ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ TDR ଫାଇଲ କରିବାକୁ ପଡିବ । ରେଳବିଭାଗର ଏହି ବିକଳ୍ପ ସ୍କିମ୍ ଆସିବା ପରେ ଅନେକ ରେଳଯାତ୍ରୀ ଆଶ୍ଵସ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି ।