କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ପଞ୍ଚୁକ ନଭେମ୍ବର ୧୫ ତାରିଖ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ନଭେମ୍ବର ୧୯ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ । କାର୍ତ୍ତିକ ମାସ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ ଠାରୁ ପୁରୁଷ-ସ୍ତ୍ରୀ, ଯୁବକ ଏବଂ ଯୁବତୀ ଦୃଢ ବ୍ରତ ଭାବେ ପ୍ରାତଃ ସ୍ନାନ ସହିତ ୫ ଦିନ ବ୍ୟାପୀ ଏହି ପଞ୍ଚୁକ ପାଳନ କରନ୍ତି । ପିତାମହ ଭୀଷ୍ମ ବାସୁଦେବ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଠାରୁ ପ୍ରତି ବର୍ଷ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଶେଷ ପାଞ୍ଚ ଦିନ ବ୍ରତ ରଖି ପଞ୍ଚୁକ ପାଳନ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ପଞ୍ଚୁକରେ କେଉଁ କାମ କଲେ ମହାପୁଣ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ ଓ କେଉଁ କାମ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।
କାର୍ତ୍ତିକ ମାସ ପ୍ରଥମରେ ପ୍ରଭୁ ରାଧାକୃଷ୍ଣ ଙ୍କର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରନ୍ତୁ ଓ ଏହି ସମୟରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ତୁଳସୀ କାଠରେ ଚନ୍ଦନ ଘୋରି ଲଗାନ୍ତୁ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭୁ ରାଧାକୃଷ୍ଣ ଆପଣଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଥାନ୍ତି । ମହା ପଞ୍ଚୁକ ୫ ଦିନ ଆପଣ ସୁର୍ଜ୍ୟୋଦୟ ପୂର୍ବରୁ ଉଠି ଘର ଓ ଘର ଆଖପାଖ ସଫାସୁତୁରା କରି ନିଅନ୍ତୁ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଓ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଖୁସି ହୋଇ ତାଙ୍କ କୃପା ଦୃଷ୍ଟି ଆପଣଙ୍କ ଉପରେ ପକାଇଥାନ୍ତି । ପଞ୍ଚୁକରେ ସୁର୍ଜ୍ୟୋଦୟ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରାତଃ ସ୍ନାନ କରି ଚଉରା ବା ତୁଳସୀଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତୁ ।
ପୂଜା କରିବା ପରେ ରାଧାକୃଷ୍ଣ ଏବଂ ଚଉରା ପାଖରେ ମୂରୁଜରେ କିଛି ରଙ୍ଗୋଲି ବନାନ୍ତୁ । ଏହିପରି ପଞ୍ଚୁକ ପାଞ୍ଚ ଦିନ ଯାଏଁ କରନ୍ତୁ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ଆପଣଙ୍କ ଦିନଟି ଶୁଭ ହୋଇଥାଏ ଓ ସମସ୍ତ ମନୋସ୍କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ପଞ୍ଚୁକ ୫ ଦିନ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ନୀଳ ଅପରାଜିତା ଫୁଲ ନେଇ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ । ଏହି ଫୁଲକୁ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରତୀକ ବୋଲି ମାନାଯାଏ । ତେଣୁ ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମହିମା ଲାଭ ହୋଇଥାଏ ।
ପଞ୍ଚୁକ ଶେଷ ଦିନ ସମସ୍ତେ ନଈ ଓ ପୋଖରୀରେ ଡଙ୍ଗା ପୂଜା କରି ଭସାଇଥାନ୍ତି । ଏହିଦିନ କଦଳୀ ପାଟୁଆରେ ଡଙ୍ଗା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଭସାଇବା ଦ୍ଵାରା ଆପଣଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନୋସ୍କାମନା ବହୁତ ଶୀଘ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଯଦି କାଗଜ ବା ସୋଲରେ ତିଆରି ଡଙ୍ଗା ଭସାଉଛନ୍ତି ତେବେ ସେଥିରେ ରଖା ଯାଇଥିବା ଦୀପ କିମ୍ବା ମହମବତୀ ଯେପରି କିଛି ବାଟ ଗଲା ପରେ ଜଳି ନଯାଏ ସେଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଉଚିତ । ଏହା ଏକ ଅଶୁଭ ସଂକେତ ଅଟେ । ଏପରି ହେବା ଦ୍ଵାରା ଆପଣଙ୍କ ମନୋସ୍କାମନା ମଧ୍ୟ ଅଧୁରା ରହିଯିବ ।
କାର୍ତ୍ତିକ ମାସରେ ଖଟ ଉପରେ ବସି କୌଣସି ବି ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ କରିବା ଅଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ସଙ୍କଟ ଆସିଥାଏ । ତେଣୁ ଏହି ପଞ୍ଚୁକରେ ଖଟ ଉପରେ ବସି କୌଣସି ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ପଞ୍ଚୁକରେ ଯେଉଁ ସମୟରେ ଧନିଷ୍ଠ ନକ୍ଷତ୍ରର ସମୟ ହୋଇଥାଏ ସେତେବେଳ ଘାସ, କାଠ କିମ୍ବା ଜଳୁଥିବା ବସ୍ତୁ ମାନଙ୍କୁ ଏକାଠି କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏହାଛଡା ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗରେ ଯମଙ୍କର ବାସ ହୋଇଥିବାରୁ ପଞ୍ଚୁକ ସମୟରେ ଏହି ଦିଗରେ ଯାତ୍ରା କରିବା ମଧ୍ୟ ଅଶୁଭ ବୋଲି ମାନାଯାଏ ।
ପଞ୍ଚୁକରେ ଯେତେବେଳେ ରେବତୀ ନକ୍ଷତ୍ରର ସମୟ ହୋଇଥାଏ, ସେହି ସମୟରେ କେବେ ହେଲେ ଘରର ଛାତକୁ ଅନାନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏହା ମଧ୍ୟ ଅଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ଆମ ପୋଷ୍ଟ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ଶେୟାର କରନ୍ତୁ ଓ ଆଗକୁ ଆମ ସହ ରହିବା ପାଇଁ ଆମ ପେଜ୍କୁ ଲାଇକ କରନ୍ତୁ ।